Tam Yük Testlerini Asansör Monte Eden Mi, A Tipi Muayene Kuruluşu Mu Yapacak ?

ASFED’İN İTİRAZINA BAKANLIKTAN CEVAP GELDİ

Haber: Yeliz Karakütük

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından hazırlanarak 4 Mayıs 2018’de 30411 sayılı Resmi Gazete ile yürürlüğe giren “Asansör Periyodik Kontrol Yönetmeliği”, uygulamaya aldığı pek çok yeni madde ile özellikle asansör monte edenlerin itirazlarına sebep olmuştu. İtirazların yoğunlaştığı maddeler üzerinden ASFED Avukatı tarafından açılan davaya, Bakanlık Hukuk Müşavirliği’nden Ocak 2019’da cevap geldi.

4 Mayıs itibari ile yürürlükte olan “Asansör Periyodik Kontrol Yönetmeliği” ile birlikte, tescil öncesi ilk periyodik kontrol uyarınca standartlaştırılmış ve asansörün hizmete alınmadan önce yapılması zorunluğu olan  “tam yük testleri”nin uygulanma esasında, asansör monte eden firmaların mağdur edildiği iddiası gündeme gelmişti. Konu üzerine ASFED’e Türkiye’nin farklı bölgelerinden ulaşan çok sayıda şikayet ve talep dilekçeleri doğrultusunda mağduriyet iddiası olan söz konusu maddeler için Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na ASFED’e bağlı ANASDER ve BURSAD dernekleri ile birlikte dava açılmıştı.

“VATANDAŞ MAĞDUR OLMASIN”

Açılan dava neticesinde cevap hakkını kullanan Bakanlık, konuyu yargıya taşıyan ASFED Vekili Avukat Zeynep Tepegöz’e yazılı bir açıklama sundu. Bu açıklamaya göre ; asansör monte eden firmaların özellikle üzerinde durduğu Yönetmeliğin 9. Madde 10. Fıkrasında geçen “tam yük testleri”nin hangi sebeplerle ve kimin tarafından  yapılması gerektiği  ile ilgili de bilgiler yer alıyor.  ASFED; ağır yüklerle test yapılırken bu malzemenin temininin monte eden firmaca sağlanmasının doğurduğu mağduriyeti dile getirerek, konuya itiraz etmişti. Bakanlık’tan konu ile ilgili yapılan açıklama şu şekilde oldu ; “Bu yükün monte eden tarafından temin edilmesi hususu tamamen ilgili teknik  düzenlemesi ve onun yaptığı uyumlaştırılmış standartlar gereğidir. Asansör monte edenin yüklü deneyleri yapma yükümlülüğünden hareketle söz konusu yükleri, kendi bünyesinde bulundurmasından dolayı zorunlu tutulmuştur. Ayrıca A Tipi Muayene kuruluşlarının periyodik kontrole yük getirmesi ve gerekiyorsa bunun dışında hizmet satın alması durumunda periyodik kontrol taban ve tavan ücretlerinin arttırılması anlamına gelecek olup bu durum vatandaşı olumsuz olarak etkileyecektir”.

“KALİBRASYON SORUNLARININ SORUMLULUĞU A TİPİ MUAYEN KURULUŞLARINA AİTTİR”

Yine aynı fıkradan doğan sebeplerle ASFED itirazında; bu yüklerin monte edenler tarafından getirilmesi sonucunda, her firmanın getireceği ayrı ayrı yüklerin kalibrasyonlarının birbirinden farklı olabileceği sorunu da ortaya konulmuştu. Doğacak bir kalibrasyon sorunu ile farklı sonuçların ortaya çıkmaması için; yük testlerinde kullanılacak yüklerin yine A Tipi muayene kuruluşları tarafından temin edilmesi gerekliliği ileri sürülmüştü. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’ndan aynı konu için gelen cevap ise şöyle; “A Tipi muayene kuruluşlarının kullandığı tesislerin ve donanıma sahip olması şart değildir. Tesisler ve donanım ödünç alınabilir. Kısa ya da uzun dönem kiralanabilir. Finansal kiralama yapılabilir. Ve ya diğer bir çok tarafça örnek donanım üreticisi ya da kurulum yapan sağlanmış olabilir. Bununla birlikte A Tipi muayene kuruluşlarına sahip olsun ve ya olmasın muayenede kullanılan donanımın uygunluğu ve kalibrasyon durumuna ilişkin sorumluluk tamamen A Tipi Muayene Kuruluşuna aittir.”

ASANSÖR KAYIT DEFTERİNE DEĞİŞİKLİKLER KAYDEDİLMELİ Açılan davaya konu olan bir diğer önemli uygulamada 9. madde 11. Fıkrasında yer alıyordu. Bu fıkraya ise; “Periyodik kontrol, asansörün bakımını üstlenen asansör monte edenin veya onun yetkili servisinin nezaretinde gerçekleştirilir. Periyodik kontrole nezaret edecek olan kişinin teknik bakım personeli olması ve periyodik kontrolde A tipi muayene kuruluşu ile işbirliği yapması asansör monte eden veya onun yetkili servisi tarafından sağlanır. Takip kontrolüne ise asansörün bakımını üstlenen asansör monte eden veya onun yetkili servisi veya periyodik kontrol raporuna göre söz konusu uygunsuzlukları gidermek adına sadece bu iş için bina sorumlusu ile sözleşme imzalayan asansör monte eden veya onun yetkili servisi nezaret eder” denmektedir. Asansör Monte eden firmaların davaya konu olan itirazları, bu madde ile üçüncü kişilerin asansöre müdahalesinin kargaşaya yol açacağı ve bakım yönetmeliği ile de birbirine ters düşeceği şeklindeydi. Bakanlık bu konuya ise şu şekilde cevap veriyor;  “...periyodik kontrol neticesinde güvensiz veya kusurlu olduğu raporları asansörlerde tespit edilen uygunsuzlukların giderilmesi noktasında bina sorumlularınca alınan tekliflere binayen doğal olarak en ekonomik teklifi veren bir başka asansör monte eden veya onun yetkili servisi ile yapılan tadilat sözleşmesi neticesinde gerçekleştirilen takip kontrollerine, söz konusu bina sorumlusu ile aylık bakım sözleşmesi bulunan bakım firmalarının bizzat katılmak istememeleri nedeniyle dava konusu yönetmelikte takip kontrolüne nezaret etmesi ile ilgili yenilikler getirdik.  Bununla birlikte davacılar vekilinin iddialarında yer alan ve asansöre ait olan en önemli değişikliklerin o asansöre ait olan makina dairesinde muhafaza edilen “asansör kayıt defterine” işlenmiş olması gerekmektedir. Dolayısıyla garanti kapsamından çıkan bir asansörde zamana bağlı olarak yıpranma aşınma veya fonksiyon yitirme gibi sebeplerle yapılacak olan zorunlu değişikliklerden dolayı o asansörü, piyasaya arz eden asansör monte edenin sorumlu tutulması hukuken mümkün değildir.  Ayrıca söz konusu değişikliklerin ilgili mevzuat şartlarını sağlayan bir başka asansör monte eden ve ya onun yetkili servisince yapılmasında da her hangi bir aykırılık bulunmamaktadır. Takip kontrolünü asansörün bakımını üstlenen asansör monte eden ve ya onun yetkili servisi haricinde periyodik kontrol raporuna göre söz konusu uygunsuzlukları gidermek adına sadece bu iş için bina sorumlusu, sözleşmeyi imzalayan asansör monte eden veya onun yetkili servisinin ilave edilmesinin nedeni, sözleşme imzalayanın takip kontrolüne kalan uygunsuzluğu giderip gidermediğine yönelik tespitin yapılmasına imkan sağlaması ve asansör kullanıcılarının mağduriyetinin önüne geçilmesidir. .... Asansör monte eden PGD faaliyeti sonucunda tespit edilen uygunsuzluğun kendinden kaynaklanmadığını, asansörün piyasaya arzından sonraki süreçte kendi bilgisi dışında asansöre yönelik gerçekleştirilen bakım, onarım ve herhangi bir aksam değişimi veya revizyon işleminden kaynaklandığını ispatlarsa sorumluluktan kurtulur.”