2018 Yılında Uygulamaya Konulan Yeni Teşvik Paketinin Detayları

VEHBİ CANKAT GÜNEŞ İŞ MÜFETTİŞİ YARDIMCISI   27.03.2018 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren “Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 01.01.2018-31.12.2020 tarihleri arasındaki dönemi kapsayan ve özellikle asansör sektörünün de içinde bulunduğu imalat ile bilişim sektörü başta olmak üzere işverenlere yönelik önemli bir teşvik paketi daha uygulamaya girmiştir. Söz konusu teşvik paketinin püf noktalarına hep birlikte bakalım: -Teşvik Paketinin Konusu Nedir ve Kimleri Kapsamaktadır? 27.03.2018 tarihinde yürürlüğe giren teşvik paketi 01.01.2018-31.12.2020 tarihleri arasında geçerli olup özel sektör işverenlerine yöneliktir. Söz konusu teşvik paketinde önceki uygulamalardan farklı olarak işveren hissesine düşen sigorta primleri ile birlikte işçi hissesine düşen sigorta prim tutarları da işverenin SGK’ya olan prim borçlarından mahsup edilmektedir. -Teşvikten Yararlanabilmenin Şartları Nedir? *01.01.2018-31.12.2020 tarihlerinde işe alınan kişinin İŞKUR kaydı bulunmalıdır. İŞKUR kaydı olmayan işçiler için bu teşvikten yararlanılamaz. *İşe alınan kişinin işe girdiği aydan önceki üç aylık sürede en az on (10) gün sigortası bulunmamalıdır. Örneğin; 2018/Mayıs ayında işe başlayan işçinin 2018/Şubat-Mart-Nisan aylarında en fazla 80 gün sigorta günü olmalı, 10 gün eksik sigorta kaydı olmalıdır. Yine bu üç aylık sürede işveren olarak sigorta primi kaydının (eski Bağ-Kur primi) bulunmaması gerekir. *İşçinin işe alındığı yıldan önceki takvim yılında işyerinin sahip olduğu ortalama işçi sayısına ilave olarak işe alınması gerekmektedir. Örneğin 2017 yılında aylık ortalama 100 işçi çalıştırmış işyerinde 2018/Mayıs ayında işe başlayan işçinin bu teşvik kapsamına girmesi için 101. işçi olarak işe alınması gerekmektedir. Yani daha önceden çalışan bir işçiyi işten çıkarıp yerine başka bir işçi alarak bu teşvikten yararlanmak söz konusu değildir. -Hangi İşçiler ve Hangi İşyerleri Teşvik Paketinden Yararlanamaz? * Sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalışanlar-yani emekliler- ile yurt dışında çalışan işçiler bu teşvik paketinin dışındadır. * Aylık prim ve hizmet belgelerini süresi içinde SGK’ya vermeyen ve primlerini yasal süresi içinde SGK’ya ödemeyen işyerleri bu teşvik paketinden yararlanamaz. Benzer şekilde SGK’ya prim, idari para cezası, gecikme cezası ya da gecikme borcu olan işyerleri de teşvikten faydalanamazlar. Ancak SGK’ya olan prim, idari para cezası, gecikme cezası ve borcunu ilgili Kanunlara göre yapılandıran işyerleri teşvikten faydalanabileceklerdir. * Teşvikten yararlanma şartlarına sahip değilken muvazaalı bir işlem ile işyerini başka bir ad altında aşan işyerleri ile ilgili durum tespit edildiğinde teşvik kapsamında yararlandığı tutar gecikme cezası ve zammıyla geri alınır. * Sigortasız işçi çalıştıran ve bu durumu mahkeme kararı ile veya yapılan denetimler sonucu tespit edilen işyerleri ilk tespit neticesinde bir ay süre ile ilk tespitten sonraki üç yıl içinde tekrar olması durumunda ise bir yıl süre ile teşvikten yararlanamaz. Ancak toplamda 5 kişiyi aşmayan ve işyerindeki toplam sigortalı sayısının %1’ini geçmeyen sayıda sigortasız işçi olması durumunda teşvikten yararlanılmaya herhangi bir kesinti olmadan devam edilir. Örneğin 200 işçinin çalıştığı bir fabrikada 2 sigortasız işçi tespit edilirse teşvikten yararlanılmaya devam edilir ancak 3 ve üstü sayıda sigortasız işçi tespit edilirse teşvikten bir ay veya üç yıl süre ile faydalanmak mümkün olmayacaktır. -Ne Kadar Sürelerle Teşvik Paketinden Yararlanmak Mümkün Olmaktadır? * İşe giriş tarihi itibariyle şartları sağlayan işçiler için 12 ay süre ile bu teşvikten yararlanmak mümkün olacaktır. Ancak işe girişi yapılan kişi 18 yaşından büyük kadın ise veya 18 yaşından büyük ve 25 yaşından küçük erkek ise veya engelli işçi statüsünde ise teşvikten yararlanma süresi 18 aya çıkacaktır. Burada önemli olan bir husus da, daha önce teşvik kapsamında çalışmış bir işçinin teşvik süresini tamamlamadan işten çıkıp başka bir işyerinde işe başlaması durumunda, gerekli şartları da sağlaması halinde, kalan süre kadar teşvikten yararlanmaya devam edecek olmasıdır.  Örneğin X firmasında altı ay süre ile teşvik kapsamında çalışmış bir işçi işten ayrıldığında, diğer şartları da sağladığı takdirde, yeni işe başladığı Y firmasında kalan altı ay kadar yine teşvik kapsamında çalıştırılabilir. -Teşvik Kapsamında Olan İşçiler İçin Sigorta Prim Hesabı Nasıldır? * İşyeri imalat veya bilişim sektöründe faaliyet gösteriyorsa teşvik kapsamında işe alınan işçilerin brüt ücretleri üzerinden hesaplanan işveren ve işçi paylarına düşen sigorta prim tutarının tamamı işverenlerin SGK’ya ödeyecekleri toplam sigorta prim tutarından mahsup edilir. Ancak işçi başına mahsup edilecek tutar brüt asgari ücret tutarını geçemez. Fakat işyeri başka bir sektörde faaliyet gösteriyorsa brüt asgari ücret üzerinden hesaplanan işveren ve işçi paylarına düşen sigorta prim tutarının tamamı işverenlerin SGK’ya ödeyecekleri toplam sigorta prim tutarından mahsup edilir. Bu anlatılanları şu örnek ile açıklamak yerinde olacaktır: * 01.05.2018 tarihinde imalat (veya bilişim) sektöründe faaliyet gösteren X firmasında işe başlayan M’nin brüt ücreti 5.000 TL’dir. Gerekli koşulları sağladığı için teşvik kapsamında işe alınan M’nin 30 günlük brüt ücreti üzerinden işveren payına düşen prim tutarı olan 1125,00 TL (brüt ücretin %22,5 kısmı) ile işçi payına düşen tutar olan 750,00 TL nin tamamı yani toplamda 1875,00 TL işverenin SGK’ya olan prim borcundan mahsup edilir. Ancak örneğin bu işçi 6.000 TL ile işe alınsaydı, 30 günlük ücretin işveren payına düşen prim tutarı olan 1350,00 TL ve işçi payına düşen sigorta prim tutarı 900 TL’nin toplamı 2250,00 TL olacağından ve bu tutar 2018 yılı brüt asgari ücret tutarı olan 2029,50 TL’den fazla olduğundan işveren ancak 2029,50 TL’lik tutarı SGK’ya olan prim borcundan mahsup edebilecektir. Geriye kalan 220,50 TL’lik kısım için bu şekilde bir mahsuplaşma yapılması mümkün değildir. * İşçi M’nin aynı tarihte başka bir sektörde faaliyet gösteren Y firmasında işe alındığını ve brüt ücretinin de yine 5.000,00 TL olduğunu varsayarsak, teşvik kapsamında olan tutar brüt asgari ücret üzerinden hesaplanacağından, 2018 yılında uygulamada olan brüt asgari ücret tutarı 2029,50 TL’nin işveren payına düşen tutarı olan 456,63 TL ile işçi payına düşen 304,42 TL’nin toplamı olan 761,05 TL’lik sigorta prim tutarı işverenin SGK’ya olan prim borçlarından mahsup edilebilir. -Bu Teşvik Kapsamında Çalıştırılan Bir İşçi Başka Bir Teşvik Programı Kapsamında da Çalıştırılabilir mi? * Bu teşvik kapsamında çalıştırılan bir işçi için başka bir teşvik programından yararlanmak mümkün değildir. -Kanunun Yürürlüğe Girdiği Tarihten (27.03.2018) Sonra Kurulan İşyerleri Teşvikten Yararlanabilir mi? 01.01.2018-31.12.2018 tarihleri arasında Kanun kapsamına alınan (tecil edilen) işyerleri ile daha önce tescil edilen ortalama işçi sayısının hesaplandığı yılda sigortalı çalıştırmayan işyerleri, ilk defa işçi çalıştırdıkları ayı takip eden üçüncü aydan başlamak üzere teşvikten yararlanabilirler. Örneğin 01.05.2018 tarihinde tescil edilen ve ilk defa işçi çalıştırmaya başlayan X firması 2018/Ağustos ayından itibaren teşvikten yararlanabilir. SONUÇ Yurtiçi istihdamı arttırmak ve ekonomik hayatı canlandırmak amacıyla ilan edilen teşvik paketlerinden sonuncusu 7103 sayılı Kanunla 27.03.2018 tarihinde yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. Bu teşvik paketinin diğerlerinden farkı sadece işveren hissesi değil işçi hissesine düşen sigorta prim tutarlarının da teşvik kapsamına alınması olmuştur. Üstelik yukarıda açıklandığı üzere asansör sektörünün de içinde yer aldığı imalat sektörü ile bilişim sektöründe faaliyet gösteren firmalar için uygulanan teşviklerin kapsamı daha da genişlemektedir. Yeni uygulamaya geçen teşvik programının çalışma hayatımızda beklenen etkiyi yaratmasını temenni ederim.