İşe Giriş Raporlarında Güncel Uygulamalar

Dr. Ebru Görgü Kaya
Dört Mevsim Ortak Sağlık Güvenlik Birimi Kurucusu ve İşyeri hekimi
4mevsim@dortmevsimosgb.com Çalışanların işe girerken iş yeri hekimi tarafından muayene edilmesindeki amaç işçinin yapacağı işin niteliğine göre değerlendirilerek o işi yapıp yapamayacağı hakkında belge düzenlemek ve  işverene yazılı olarak durumu bildirmektir. Bu kapsamda işçi işe girerken ve belirli periyotlarda işyeri hekimi tarafından değerlendirilerek  muayene formu  ile sağlık problemleri düzenli olarak raporlanmalıdır. 2013 yılında daha önce 4857 sayılı İş Kanunu içinde ayrı bir bölüm olarak anılan "iş sağlığı ve güvenliği" alanında yeni bir düzenleme yapılarak bu konuyla ilgili yeni bir kanun çıkarıldı. Çıkarılan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile beraber daha önceki tüm yönetmelik ve tüzükler de geçersiz hale geldi.Yani İş Sağlığı ve Güvenliği Tüzüğü de kaldırılmış oldu. İşe giriş prosedürleri ve iş sağlığı uygulamaları ayrı yönetmeliklerle yeniden belirlendi. Temel uygulamalar aynen geçerliliğini sürdürse de önceki uygulamalara ek yaptırımlar ve farklı düzenlemeler getirildi. "Ağır ve Tehlikeli İşlerde Çalışabilir Raporu kaldırıldı" Yeni düzenlemede en önemli değişiklik  işe girişlerde istenen raporların artık sadece işyeri hekimince verilebiliyor olmasıdır. Önceki mevzuatta belirlenen işyeri sınıflaması "az tehlikeli, tehlikeli ve çok tehlikeli" olarak yeniden düzenlenmiş ve "Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği" yürürlükten kaldırılmıştır. Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliğinin kaldırılmasıyla artık Ağır ve Tehlikeli İşler Raporu, "EK-2 İşe Giriş" ve "Periyodik Muayene Sağlık Raporu" adıyla değişmiş bulunmakla birlikte, sadece sanayiden sayılan ve belli bir sınır çerçevesinde yer alan iş kollarında değil, tüm işlerde çalışacak ve çalışanlar için mevzuatta belirlenen süreler ile işe giriş sağlık raporu ve periyodik sağlık raporu kapsamı genişletilmiştir. Bu değişikliklerden sonra işyeri hekimi  bütün işkollarını kapsayan, her işyerinde  işe girişlerde ve iş yeri değişikliğinde çalışanları muayene ederek iş görmeye engel bir durumunun olup olmadığını değerlendirmekle yükümlü kılınmıştır. Bu kapsamda işyeri hekimi iş yerindeki yapılan işleri ve bu iş yerinde işin yürütümü nedeniyle oluşabilecek riskleri değerlendirerek, çalışanlara bir muayene prosedürü belirler. Gerekli gördüğü tetkikleri ve ilgili uzmandan konsültasyonları ister, neticelerini değerlendirir ve sonuçta kişinin işe uygun olup olmadığını "EK-2 İşe Giriş ve Periyodik Muayene Formu"na işleyerek karara bağlar. Bu form işveren, işçi ve iş yeri hekimini bundan sonraki işin yürütümü boyunca bağlar. Ağır ve Tehlikeli işler Raporuna Gerek var mı? 2013 yılı öncesine aşina olmuş bir çok köklü firma hem kendi çalışanları için hem de kendilerinde çalışmaya gelen alt yüklenicilerin çalışanlarından bu tarz raporlar talep etmektedir. Son kararı iş yeri hekimi verdiği için artık dışarıdan alınan raporların bir hükmü kalmamıştır. Kendi çalışanlarınızdan veya taşeron firma çalışanlarından böyle bir belge istemenizin hiç bir hükmü yoktur. Eğer çalışanın işe uygunluğu ile ilgili bir belge talep edilecekse "EK-2 İşe Giriş Muayene Formu" yeterlidir. Bu formun kanaat kısmında dilerse "tehlikeli ve çok tehlikeli işlerde çalışabilir" şekilde not düşülebilir. Ancak buna da gerek yoktur, çünkü formun kanaat kısmında çalışanın yapacağı iş yazılır. Rapor sonunda belirtilen iş kolu  da yapılan işin tehlike sınıfını ortaya koymaktadır.