Konkordato Nedir?

AV. ZEYNEP TEPEGÖZ

AV. Zeynep Tepegöz ASFED Avukatı

Konkordato; bir borçlunun ticari durumunun sarsılmış olmasıyla alacaklıların, alacaklarını belli bir plana göre almaları konusunda kendi aralarında vardıkları ve mahkemece tasdik edilen  anlaşmadır. Taraf olmayan ve bunu kabul etmeyen alacaklıları dahi bağlayan bir anlaşmadır

Konkordato çeşitleri; İcra İflas Kanuna göre; adi konkordato ,İflastan sonra (iflas içi) konkordato, malvarlığının terki suretiyle konkordato olmak üzere üç şekilde yapılabilir. Adi konkordato da tenzilat (yüzde) yada vade konkordatosu şeklinde yapılabilir. Tenzilat konkordatosu alacaklarının belli bir  kısmından feragat ettikleri konkordatodur. Vade konkordatosu , alacaklıların, borcun ödenmesinin belli bir vadeye ertelenmesini kabul ettikleri konkordatodur.

Konkordato Talebinde Bulunabilecek Kişiler Kimdir? Borçlu ve iflas talebinde bulunan her alacaklı mahkemeden konkordato talebinde bulunması mümkündür. 

Konkordato Talebine eklenecek Belgeler  Nelerdir ? Konkordato talebinin kabulü kanunda düzenlenen tüm evrakları asliye ticaret mahkemesine eksiksiz sunmasına bağlıdır. Bu belgeler;

  1. Konkordato ön projesi : Bu ön projede, borçlunun borç̧larını hangi oranda veya vadede ödeyeceğini, bu kapsamda alacaklıların alacaklarından hangi oranda vazgeçmiş olacaklarını, ödemelerin yapılması için borçlunun mevcut mallarını satıp satmayacağını, borçlunun faaliyetine devam edebilmesi ve alacaklılara ödemelerini yapabilmesi için gerekli mali kaynağın hangi yöntem kullanılarak sağlanacağını gösteren hususlar yer alır.
  2. Borçlunun malvarlığının durumunu gösterir belgelerBorçlu defter tutmaya mecbur kişilerden ise Türk Ticaret Kanununa göre hazırlanan malî durumunu açıklayıcı bilgi ve belgeler, maddi ve maddi olmayan duran varlıklara ait olup defter değerlerini içeren listeler, tüm alacak ve borçları vadeleri ile birlikte gösteren liste ve belgeler.
  • Finansal analiz raporu : Sermaye Piyasası Kurulu veya Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunca yetkilendirilen bir bağımsız denetim kuruluşu tarafından hazırlanan finansal analiz raporu ile bu raporun dayanaklarını da eklemesi gerekir

Geçici Mühlet  Nedir ? Konkordato ișlemlerinin bașlatılması alacaklılardan biri tarafından talep edilmișse, borçlunun gerekli belgeleri ve kayıtları  mahkemeye makul süre içinde ve eksiksiz olarak sunması hâlinde geçici mühlet kararı verilir. Geçici mühlet kararı  ile borçlunun malvarlığı üzerinde çeşitli tedbirler alınır. Bu tedbirlerin  amacı konkordatonun başarılı olabilmesi için borçlunun  malvarlığının muhafaza edilmesidir.Geçici mühlet üç aydır. Mahkeme bu üç aylık süre dolmadan borçlunun veya geçici komiserin yapacağı talep üzerine geçici mühleti en fazla iki ay daha uzatabilir.

Geçici Mühletin Sonuçları Nelerdir? Geçici mühlet öncelikle kesin mühletin sonuçlarını doğurur. Kısaca değinmek gerekirse, geçici mühlet süresi içerisinde borçluya genel haciz yoluyla takip yapılamaz ve bu durum konkordato tasdik edilmeden önce borçlunun konkordato hükümlerinden yararlanmasını sağlar. Alacaklılar, ilandan itibaren yedi günlük kesin süre içinde dilekçeyle itiraz ederek konkordato mühleti verilmesini gerektiren bir hâl bulunmadığını delilleriyle birlikte ileri sürebilirler ve  bu çerçevede mahkemeden konkordato talebinin reddini isteyebilirler.

Kesin Mühlet  Nedir? Kesin mühlet, borçlunun alacaklılarla  anlaşma yapabilmesine  yönelik bir süreç olarak tanımlanabilir. Bu süreç içerisinde alacaklılarla müzakere yapılmak suretiyle konkordato projesi hazırlanır.

Kesin Mühlet  için Konkordato Şartları Nelerdir?    Kesin mühlet kararı verilebilmesi için konkordatonun başarıya ulaşma ihtimalinin bulunması gerekir. Bununla birlikte borçlunun dürüst olması, geçici mühletin sonraki süreç içerisinde de alacaklıları zarara uğratmak amacıyla konkordato başvurusunda bulunmamış olması gerekmektedir.

Kesin Mühlet   Süresi Ne Kadardır? Konkordatonun başarıya ulaşmasının mümkün olduğunun anlaşılması hâlinde borçluya bir yıllık kesin mühlet verilir. Güçlük arz eden özel durumlarda komiserin bu durumu açıklayan gerekçeli raporu ve talebi üzerine mahkemece altı aya kadar uzatılabilir.

Kesin Mühletin Alacaklılar Bakımından Sonuçları Nelerdir? Borçlunun rahat hareket edebilmesi ve alacaklıların baskısı altında olmadan konkordato projesinin hayata geçirilebilmesi için kesin mühlet içinde alacaklıların haklarında bazı sınırlamalar yapılmaktadır. Mühlet içinde borçlu aleyhine  6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre yapılan takipler de dahil olmak üzere hiçbir  icra takip yapılamaz ve evvelce başlamış takipler durur, ihtiyatî tedbir ve ihtiyati haciz kararları uygulanmaz, bir takip muamelesi ile kesilebilen zamanaşımı ve hak düşüren müddetler işlemez. Tasdik edilen konkordato projesi aksine hüküm içermediği takdirde kesin mühlet tarihinden itibaren rehinle temin edilmemiş her türlü alacağa faiz işlemesi durur. Konkordato mühletinin verilmesinden önce, müstakbel bir alacağın devri sözleşmesi yapılmış ve devredilen alacak konkordato mühletinin verilmesinden sonra doğmuş ise, bu devir hükümsüzdür.

 Kesin Mühletin Rehinli Alacaklılar Bakımından Sonuçları nelerdir? Mühlet sırasında rehinle temin edilmiş alacaklar nedeniyle rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip başlatılabilir veya başlamış olan takiplere devam edilebilir; ancak bu takip nedeniyle muhafaza tedbirleri alınamaz ve rehinli malın satışı gerçekleştirilemez.

 Kesin Mühletin Sözleşmeler Bakımından Sonuçları nelerdir?   Sözleşmenin karşı tarafının konkordato projesinden etkilenip etkilenmediğine bakılmaksızın, borçlunun taraf olduğu ve işletmesinin faaliyetinin devamı için önem arz eden sözleşmelerde yer alıp da borçlunun konkordato talebinde bulunmasının sözleşmeye aykırılık teşkil edeceğine, haklı fesih sebebi sayılacağına yahut borcu muaccel hâle getireceğine ilişkin hükümler, borçlunun konkordato yoluna başvurması durumunda uygulanmaz. Sözleşmede bu yönde bir hüküm bulunmasa dahi sözleşme, borçlunun konkordatoya başvurduğu gerekçesiyle sona erdirilemez.

Kesin Mühletin Borçlu Bakımından Sonuçları nelerdir? Borçlu, komiserin nezareti altında işlerine devam edebilir. Şu kadar ki, mühlet kararı verirken veya mühlet içinde mahkeme, bazı işlemlerin geçerli olarak ancak komiserin izni ile yapılmasına veya borçlunun yerine komiserin işletmenin faaliyetini devam ettirmesine karar verebilir. Borçlu, mahkemenin izni dışında mühlet kararından itibaren rehin tesis edemez, kefil olamaz, taşınmaz ve işletmenin devamlı tesisatını kısmen dahi olsa devredemez, takyit edemez ve ivazsız tasarruflarda bulunamaz. Aksi hâlde yapılan işlemler hükümsüzdür. Mahkeme bu işlemler hakkında karar vermeden önce komiserin ve alacaklılar kurulunun görüşünü almak zorundadır.

Konkordato Projesi nedir?  Konkordato projesi, konkordato komiserinin gözetiminde hazırlanan, borçlunun borcunu hangi koşullarda ödeyeceğini düzenleyen bir proje türüdür. Bu kapsamda her borçlunun mal varlığı, ticari ve ekonomik durumu, borçlarının niteliği farklılık arz ettiğinden borçlunun durumuna göre hazırlanır. Konkordato projesi hazırlandıktan sonra konkordato komiseri tarafından konkordato projesini müzakere etmek için tarafları toplantıya davet eder. Konkordato projesinin kabulü için  kaydedilmiş alacaklıların en az yarısının konkordatoyu kabul etmesi veya alacaklıların dörtte biri ve alacakların en az üçte ikisine sahip  alacaklılar tarafından imza edilmesi gerekmektedir.

Konkordatonun Tasdik Edilemezse Ne olur?  Konkordato belirtilen şartları taşımadığı,konkordato projesinin başarıya ulaşmasının mümkün olmadığının anlaşılması  halinde  mahkeme konkordato talebinin reddine karar  ve bu karar ilgili yerlere bildirilir. Borçlunun iflasa tabi şahıslardan olması ve doğrudan doğruya iflas sebeplerinden birinin mevcut olması hâlinde mahkeme, borçlunun iflâsına resen karar verir .

Konkordatonun  Sonuçları Nelerdir? Konkordato, mahkemenin tasdik kararıyla bağlayıcı hale gelir. Bağlayıcı hâle gelen konkordato, konkordato talebinden önce veya komiserin izni olmaksızın mühlet içinde doğan bütün alacaklar için mecburidir.   Geçici mühlet kararından önce başlatılmış takiplerde konulan ve henüz paraya çevrilmemiş olan hacizleri hükümden düşürür. Bu kapsamda borçluya ödeme emri gönderilemez. Ancak konkordato ile ilgisi bulunmayan işçi alacaklarında, borçluya karşı takip yapılıp ödeme emri gönderilebilir. Borçlu tarafından alacaklılardan birine konkordato projesinde öngörülenden fazla olarak yapılan vaatler hükümsüzdür. Ayrıca böyle bir vaatte bulunulması  halinde İcra İflas Kanunu hükümlerine göre altı aydan iki yıla kadar hapis cezası verilebilir.

Konkordato hakkında Kanun yollarına Bașvurulabilir mi? Konkordato hakkında verilen karara karşı borçlu veya konkordato talep eden alacaklı, kararın tebliğinden itibaren , itiraz eden alacaklılar bakımından ise tasdik kararının ilanından itibaren on gün içinde istinaf yoluna başvurulabilir. Bölge adliye mahkemesi kararına karşı da tebliğ tarihinden itibaren on gün içinde temyiz yoluna başvurulabilir. İstinaf ve temyiz incelemeleri, Hukuk Muhakemeleri Kanunu hükümlerine göre yapılır.

AV. ZEYNEP TEPEGÖZ