İhracat Nasıl Yapılır? İhracat Nasıl Artırılır?

Mehmet Öner

Maliye Bakanlığı Eski Baş Hesap Uzmanı

Yeminli Mali Müşavir

moner@monerymm.com

 

 İHRACAT NASIL YAPILIR?

İHRACAT NASIL ARTIRILIR?

Ülkemiz inşaat sektöründeki daralma, inşaat sektörüne bağlı olarak çalışan asansör sektörünü iyiden iyiye etkilemeye başladı. Bir yandan yurtiçi pazar daralırken, diğer yandan da firmaların ayakta kalma mücadelesinde giriştikleri rekabet sebebiyle kâr marjları çok azaldı. Türk inşaat sektörünün önümüzdeki bir iki yılda kendine gelmesi; kendine gelse bile pazarın çok hareketli olduğu eski günlerine dönmesi pek mümkün görünmüyor.

Yurt içi piyasa bu durumda iken hayatta kalabilmek için acilen bir çözüm bulunması lazım. Hemen hepimizin aklına da yurt dışı pazarlara açılmak, ihracat yapmak geliyor. Buna göre akla ilk gelen sorular şöyle olacak;

Peki ihracat yapmak mümkün mü? Evet mümkün...

Peki kolay mı? Hayır, kolay değil.

İhracat yapmak zorunda mıyız? Evet, mevcut koşullarda şirketimizin varlığını ihracat yapmadan sürdürmek çok mümkün görünmüyor.

Bu yazımızda asansör sektöründe yer alan firmalardan daha önce hiç ihracat yapmayanlar ve ya bir miktar ihracat tecrübesi olup ihracatlarını artırmak isteyen firmalara yol gösterebilecek hususları on madde ile ele alacağız.

 

İHRACAT İÇİN 10 TEMEL MADDE

  • İhracat yapmak ve artırmak için ilk basamak; zaman...

Yıllarınızı verdiğiniz işinizde ihracata başlamak öyle hemen akşamdan sabaha başlanıp, hızla başarıya olaşılabilecek bir iş değildir. Önce bunu kabul etmek gerekir. İlk kez ihracat yapmaya başlayacağınızda işinizi kurduğunuz ilk yıllarda, üstelik de çok iyi bildiğiniz kendi ülkenizde yaşadığınız zorlukların benzerlerini yaşayacağınızı bilin. İhracata, yurt dışı piyasalara satış yapacak yeni ve hiç bir şey bilmeyen bir şirket kurmuşsunuz gibi bakın. Bu şirketin satış yapacağı ülkeleri, o ülkelerdeki pazarı ve müşterileri tanıması, kendine yer edinmesi bir iki yıl sürebilir. Bu süre uzun bir süre değil. Şirketinizi ilk kurduğunuzda ayaklarınızın üzerinde durabilmek için ne kadar süre mücadele ettiğinizi hatırlayın.

 

  • Türk asansör sektörünün ihracat tecrübesi nasıl?

Asansör sektörüne ilişkin verilere baktığımızda sektörün azımsanamayacak bir ihracat tecrübesi olduğunu görüyoruz. Son beş yılın ithalat ve ihracat rakamları aşağıdaki gibi.

 

İthalat

(Dolar)

İhracat

(Dolar)

2014

209.143.369

156.081.998

2015

245.608.568

125.684.944

2016

288.913.024

131.911.212

2017

224.666.938

159.771.866

2018

146.754.384

165.619.906

 

Yıllar itibariyle ihracat rakamları bize Türk asansörlerinin ve aksam parçalarının dünya genelinde kabul gördüğünü ve bir pazarı bulunduğunu gösteriyor. Sektördeki bugüne kadar ihracat yapmış şirketlerin sizin de izinden gidebileceğiniz, ürünleriniz için pazar oluşturacak bir yol açtığı görülüyor.

 

  • Asansör sektörün ihracat yaptığı ülkeleri inceleyin

İhracata yeni başlayacak veya ihracatını artırmak isteyen şirketlerin, halen sektörün ihracat yaptığı ülkeleri bilmesi ve incelemesi iki açıdan çok önemli. Birincisi Türk asansör ürünlerini tanımış, bir pazar payı oluşmuş ülkelere ihracat yapmak, Türk asansör ürünlerinin ilk defa ihraç edileceği bir ülkeye ihracat yapmaktan daha kolaydır. İkincisi mevcutta ihracat yapılan ülkeleri bilirseniz, potansiyel olarak ihracat yapılabilecek diğer ülkeleri tespit etmek daha kolaydır.

2017 yılı verilerine göre asansör sektörünün toplam ihracatının %85'i 30 ülkeye yapılmaktadır. Bu ülkeler ve ihracat tutarları aşağıdaki gibidir.

 

İhracat Tutarı

(Dolar)

Suudi Arabistan

16.073.149

Cezayir

15.693.540

İran

15.609.660

Gürcistan

10.065.143

Irak

9.346.630

Mısır

9.269.679

İsrail

6.423.973

Rusya Federasyonu

5.898.807

İngiltere

4.708.717

Ukrayna

3.644.089

Azerbaycan

3.325.722

BAE

3.024.158

Bulgaristan

2.994.457

Tunus

2.863.115

Fas

2.775.630

Libya

2.466.402

Lübnan

2.345.509

Kosova

1.859.476

Türkmenistan

1.744.373

Bangladeş

1.577.446

Fransa

1.481.033

Kuveyt

1.469.282

Kazakistan

1.359.051

Yunanistan

1.357.614

Avustralya

1.232.604

Danimarka

1.217.436

Romanya

1.212.269

Katar

1.201.769

Almanya

1.080.755

Özbekistan

914.051

Toplam

134.235.539

2017 Yılı Toplam İhracatı

159.771.866

 

  • Türkiye’nin ithalat yaptığı ülkeleri inceleyin

İhracata yeni başlayacak veya ihracatını artırmak isteyen şirketler açısından Türkiye'nin ithalat yaptığı ülkelerin bilmesi de ayrı bir öneme sahip. Aşağıda göreceğiniz üzere, dünya pazarına açıldığınızda rakibiniz olan ülkeler bunlar olacaktır.

2017 yılı verilerine göre asansör sektörünün toplam ithalatının % 97'si 10 ülkeden yapılmaktadır. Bu ülkeler ve ithalat tutarları aşağıdaki gibidir.

 

İthalat Tutarı

(Dolar)

Çin

113.664.677

İtalya

32.587.009

Slovakya

21.545.682

İspanya

20.175.975

Tayland

8.835.870

Almanya

7.359.772

Güney Kore

4.961.617

ABD

3.142.719

Yunanistan

3.091.334

Hollanda

1.529.408

Toplam

216.894.063

2017 Yılı Toplam İthalatı

224.666.938

 

  • Çin'in dezavantajını şirketinizin avantajına çevirin

Çin'in imalat sanayinin bir çok kolunda görülen ezici hakimiyeti asansör sektöründe de mevcut. Türkiye'nin asansör ve aksam parçaları ithalatındaki % 50 ye yakın payı hemen hemen tüm dünya için aynı. Çin asansör sektöründe de belirleyici konumda.

Ancak asansör sektörünün yapısı sebebiyle Çin'den yapılan tedariklerin en az 45-50 gün sonra teslim edilebilmesi ülkemiz açısından sektöre bir avantaj fırsatı sunuyor. Türkiye'nin coğrafik konumu sebebiyle, Çin'den gelecek ürünlerin 45 günlük teslim süresine karşı 5-10 günlük teslim süreleri sektörü avantajlı konuma getiriyor. Özlellikle standart dışı, yapılan inşaatta alınan özel ölçülere göre yapılacak imalatlarda tedarik avantajı Avrupa, Balkanlar, Orta Doğu ve Rusya pazarında tercih edilmenize sebep olacaktır.

 

  • Hedef pazarınızı tespit edin ve pazarınızı iyi analiz edip öğrenin

Türkiye'nin ithalat ve ihracat verilerine, dünya pazarına ilişkin diğer verilere, iş tecrübenize ve diğer edinebildiğiniz bilgilere dayalı olarak hedef pazarlarınızı belirleyin. Belirlediğiniz hedef pazarların satışınızı etkileyebilecek tüm detaylarını öğrenmeye çalışın.

  • Ülkedeki ekonomik ve siyasi yapı
  • Sektörün hedef pazardaki durumu
  • Hedef pazardaki sizin ihracat yapabileceğiniz alanlar
  • Hedef pazardaki tüketici davranışları ve tüketici beklentileri

en kritik ve ihracat işlemlerine başlamadan önce bilgi sahibi olmanız gereken alanlardır.

Yabancı bir ülkenin yukarıdaki bilgilerini öğrenmek elbette kolay değil. Belki de bu yüzden ihracat yapmadınız veya teşebbüs etmediniz.

Peki bu bilgilere nasıl ulaşılır? Öncelikle sektörel fuarları, fuarda sergileyecek ürününüz olmasa dahi kaçırmayın. Fuarlarda özellikle hedef pazarlarınızdan gelen müşteri kitlesini bulmaya çalışın. Onlar zaten ülkesindeki ihtiyaç sebebiyle sektör fuarına alıcı olarak gelen, tam da sizin aradığınız şirketlerdir. Bu şirketlerin ülkelerine ziyaret için veya onları Türkiye'de ürünlerinizi göstermek için toplantılar ayarlayın.

Seköterel fuarlara bir gün önceden gidin, fuardan sonra bir iki gün daha o ülkede kalın. Kaldığınız bu ülkede profesyonel bir rehber bularak o ülkeyi olabildiğince tanıyın, önemli şehirlerini ziyaret edin; ülkede görevli dış ticaret ateşemiz ile irtibat kurarak mutlaka yüz yüze görüşme yapın. Böylece fuar düzenlenen ülkeye ilişkin bilgileri birinci elden edinebilirsiniz.

 

  • Hedef pazarınızda birlikte çalışacağınız yerel bir ortak bulun

Yabancı bir ülkeye ihracat yapmak herkes için zor. Hele başlangıçta çok daha sıkıntılı. Bu sorunu çözmek için uluslararası firmaların izlediği yöntemi kullanın. Uluslararası firmalar bir ülkeye ilk kez gireceklerinde mutlaka o ülkeden bir şirket veya grup ile işbirliği yapar. İlerleyen yıllarda ülkeyi öğrendiğinde, piyasayı tanıdığında kendi başına hareket eder. Son yıllarda Kore'li firmaların ülkemizdeki yapılanmalarında benzeri bir çok örnek yaşandı.

Birlikte çalışacağınız yerel ortaklar ile yalnızca ihracat eksenli bir iş ilişkisi kurmayın. Belki de hem ihracat hem ithalat yapabilirsiniz. Kuracağınız iş ilişkisini tek taraflı olarak sınırlamayın, teklif ve fırsatlara hazır olun.

  • Acele etmeyin; birkaç yıl maliyetine satışa razı olun

İlk defa ihracata başlanacağı dönemde hemen, hızla yükek karlar peşinde koşmayın. İhracat zor bir ticari faaliyettir. Bir kaç yıl hedefiniz ülkeyi, piyasayı tanımak, ürününüzü ve şirketinizi tanıtmak olsun. Olgunlaştığınıza karar verdiğiniz zaman kar temelli stratejiye geçebilirsiniz. İlk bir iki yılın sizin ve şirketiniz  açısından eğitim ve öğretim aşaması olduğunu unutmadan, maliyetine satışa razı olun.

  • İyi bir dış ticaret kadrosu kurun

İhracat satışı, gümrük işlemleri, belge düzeni ve diğer tüm aşamaları açısından hergün yaptığınız işlemlerden farklıdır. Başlangıç aşamasında, deneyerek öğrenme yerine, bu konuda tecrübeli bir ekip ile çalışarak hata yapmadan öğrenme yolunu seçin.

  • Mükemmel bir web sayfanız olsun

Teknolojinin verdiği imkanı sonuna kadar kullanın. Web sayfaları günümüzde şirketlerin 7 gün 24 saat tüm dünyaya açık dükkanları, vitrinleridir. Hedef pazarlarınızın dillerini de içeren iyi değil, mükemmel bir web sayfanız olsun. Web sayfanız için harcayacağınız on bin dolar size yüz binlerce dolar kazandırma potansiyeli taşıyor.